Süveyş Kanalı kapandı, dünya ticareti büyük yara aldı

Süveyş Kanalı'nda "karaya oturan gemi" krizi yaşanıyor. Dünyanın en yoğun nakliye yollarından biri olan Süveyş Kanalı, karaya oturan dev konteyner gemisi sebebiyle trafiğe kapandı. Peki, dünya ticaretinin gözünün çevrili olduğu kanalın önemi ne?

Dev konteyner gemisi The Ever Given kum fırtınasına yakalandı ve Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayan Süveyş Kanalı'nda karaya oturdu.

Yaklaşık dört futbol sahası büyüklüğünde ve 20 bin konteyner taşıma kapasitesine sahip, 220 bin tonluk gemi yüzünden Süveyş kanalı kilitlendi.

30'u petrol tankeri olmak üzere en az 200 gemi kanalda mahsur kaldı.

TÜRKİYE'DEN YARDIM TEKLİFİ

Dünyanın en zorlu su yolu olan Türk Boğazları Bölgesi'nde yaklaşık 5 yıldır seyir, can, mal ve çevre emniyetini temin etmek amacıyla 7 gün 24 saat hizmet veren Nene Hatun gemisi, Süveyş Kanalı'ndaki kaza için göreve hazır.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Süveyş Kanalı'ndaki kazayla ilgili, "Yardım önerimizi yaptık ve onlardan olumlu bir yanıt gelirse yardım götürürüz." dedi.

GEMİNİN SAHİBİ ŞİRKET ÖZÜR DİLEDİ

Süveyş Kanalı'nda karaya oturan ve kanalın geçişlere kapanmasına neden olan kargo gemisi Ever Given'ın sahibi Japon Shoei Kisen şirketi, endişeye neden oldukları için özür diledi.

Geminin karaya oturmasından bir gün sonra şirketten yapılan açıklamada, "Büyük endişeye neden olduğumuz için içtenlikle özür diliyoruz" denildi.

Gemi içerisinde tamamı Hint uyruklu 25 mürettebatın bulunduğu, bu kişilerden yaralananın olmadığı açıklandı.

GEMİ BUGÜN YÜZDÜRÜLECEK

Süveyş Kanalı'nda karaya oturarak deniz trafiğinin durmasına neden olan "The Ever Given" isimli yük gemisinin akşam saatlerinde yüzdürülmesinin beklendiği duyuruldu.

Mısır'da Panama bandıralı Evergreen Marine şirketi tarafından işletilen 400 metre uzunluğundaki Ever Given yük gemisi, hafta içinde Süveyş Kanalı’nın güneyinde çapraz olarak karaya oturarak deniz trafiğini durdurdu. Süveyş Kanalı'nı açma çalışmalarının ise yoğun bir şekilde devam edildiği ifade edildi.

DÜNYA TİCARETİNDE KRİZ

Tüm bu yaşananlar, deniz ulaşımında mesafeleri oldukça kısaltan Süveyş kanalının önemini dünya gündemine taşıdı. Dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 12'sinin geçtiği Süveyş Kanalı tıkanınca yeni bir kriz kapıya dayandı.

Ticaret trafiğinin durması, koronavirüs nedeniyle sıkıntı yaşayan lojistik hatlarındaki sorunları daha da derinleştirdi. Günlük yaklaşık 10 milyar dolar değerinde malzeme bu kanaldan geçiyor. Kanalın bir gün kapalı kalmasının maliyeti ise büyük.

Süveyş Kanalı İdaresinin verdiği bilgiye göre 2020 yılında kanaldan yaklaşık 19 bin gemi geçti. Kanal, küresel petrol, gaz ve lojistik sektörü üzerinde büyük bir etkiye sahip.

Yakıt tasarrufu için Avrupa'dan Asya’ya giden petrol ürünlerinin yüzde 20’si Süveyş Kanalından geçiyor. Çünkü bu en kısa güzergah.

SÜVEYŞ KANALI'NDAKİ KAPANMA AVRUPA'YA LNG SEVKİYATINI SEKTEYE UĞRATIYOR

Akdeniz ile Kızıldeniz'i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı'nda yaşanan gemi kazası sonrası kanalın süresiz olarak deniz trafiğine kapanması Avrupa'ya sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sevkiyatını zora sokuyor. Kanal, Orta Doğu'dan Avrupa'ya giden LNG kargoları ve Akdeniz'den Asya'ya giden bazı kargolar için ana rota konumunda bulunuyor.

Geçen yıl kanal üzerinden Katar'dan Avrupa'ya haftada ortalama beş adet olmak üzere toplam 260'a yakın LNG kargosu gönderildi.

LNG TİCARETİNİN YÜZDE 8'İ SÜVEYŞ KANALI'NDA

Merkezi İskoçya'da bulunan araştırma ve danışmanlık şirketi Wood Mackenzie verilerine göre ise Süveyş Kanalı küresel LNG ticaretinin yüzde 8'ini oluşturuyor.

Kanalda karaya oturarak deniz trafiğinin durmasına neden olan dev "The Ever Given" gemisini kurtarma çalışmaları devam ederken, kanalın birkaç hafta boyunca kapalı kalma ihtimali, Avrupa'ya giden LNG kargoları için büyük risk oluşturuyor.

3 LNG GEMİSİ GEÇMEYİ BEKLİYOR

Halihazırda, nisanın ilk haftasında Avrupa'daki LNG terminallerine varması planlanan ancak şu anda Süveyş Körfezi'nde Akdeniz'i geçmeyi bekleyen 3 dolu LNG gemisi bulunuyor.

Ayrıca, Umman Denizi'nden Süveyş Kanalı'na giden 1 milyon metreküp kapasiteli iki geminin daha mevcut şartlar altında Avrupa'ya ulaşması zor görünüyor.

"İKİ HAFTALIK KAPANMA 2 MİLYON METREKÜP LNG SEVKİYATINI DURDURABİLİR"

Rystad Energy Doğal Gaz ve Elektrik Piyasaları Başkanı Carlos Torres Diaz, yaptığı açıklamada, Avrupa'da artan hava sıcaklıklarıyla doğal gaz talebinin azalmaya başladığını ancak kıtada düşük yer altı depolama seviyelerini yenilemek için sürekli LNG tedarikine ihtiyaç olduğunu belirtti.

Süveyş Kanalı'ndan haftada ortalama 5 geminin geçtiğini ifade eden Diaz, "2 haftalık bir kapanma yaklaşık 2 milyon metreküp LNG'nin Avrupa'ya teslimatını erteleyebilir. En kötü senaryo olan 4 haftalık bir kapanmada ise yaklaşık 4 milyon metreküp kargo teslimatı gecikmiş olacak" bilgisini paylaştı.

SÜVEYŞ KANALI'NIN ÖNEMİ NEDİR?

İnsan yapımı olan Süveyş Kanalı, 193 kilometre uzunluğunda. Kanal, 24 metre derinliğe, 205 metre de genişliğe sahip.

Kanaldaki tıkanıklık nedeniyle, birçok gemi rotasını değiştirdi. Petrol tankerlerinin nakliye ücretleri bu hafta neredeyse iki katına çıktı.

Çünkü diğer bir alternatif olan Ümit Burnu'nu dolaşmak gemilerin daha fazla yakıt harcaması anlamına geliyor.

SÜVEYŞ, MISIR'A 5 MİLYAR 600 MİLYON DOLAR KAZANDIRDI

Süveyş Kanalı, Mısır için önemli bir gelir kaynağı. Mısır ekonomisinin 3'üncü büyük döviz getirisini sağlıyor.

Kanal, 2020 yılında Mısır'a 5 milyar 600 milyon dolar gelir getirdi.

3 ÜLKE SÜVEYŞ KANALI'NI İŞGAL ETTİ

Süveyş Kanalı 1956 yılında Mısır tarafından kamulaştırıldı.

O dönemde Britanya, Fransa ve İsrail kanalı işgal etti. ABD, Sovyetler Birliği ve Birleşmiş Milletler'in müdahalesiyle 3 ülke geri çekilmeye zorlandı.

1975'TE YENİDEN AÇILDI

Kanal, Haziran 1967'deki Altı Gün Savaşında da ağır hasar gördü ve 1973 Yom Kippur savaşına kadar kapalı kaldı.

Mısır, kanalın tam kontrolünü ele geçirdi ve Haziran 1975'te yeniden açıldı.