Saraybosna'nın manevi bekçileri: Mahalle camileri
Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, Osmanlı döneminde inşa edilen mahalle camileri, bugün de ayakta.
Osmanlı ruhunun Balkanlar'da en yoğun hissedildiği şehirlerden olan Saraybosna'da, o dönemlerde inşa edilen küçük, ahşap mahalle camileri, şehrin en mütevazi köşelerinde manevi ve kültürel bir abide olarak bugün de varlığını sürdürüyor.
Saraybosna'nın, Osmanlı döneminde bir şehir olarak büyümeye başlamasıyla, merkezdeki büyük camilerin yanı sıra mahallelerde de camilere ihtiyaç duyulmaya başlandı. Mahalle sakinleri de doğan ihtiyaç nedeniyle çeşitli şekillerde yapılan bağışlarla yaşadıkları mahallelere cami inşa etti.
Özellikle 16. yüzyıl, Saraybosna’daki camiler için altın çağ oldu. Bu dönemde şehirdeki mahalle camilerinin sayısı 118’e ulaştı.
Ticari merkeze yakın büyük camilerde genellikle öğle ve ikindi namazları, mahalle camilerinde ise akşam, yatsı ve sabah namazları kılınıyordu.
Her ailenin kendilerinden bir parça olarak gördüğü ve sahip çıktığı mahalle camileri, Avusturya-Macaristan, ardından da Yugoslavya idaresi döneminde tahribata uğradı. O dönemde çeşitli sebeplerle 22 cami yıkıldı. Yıkılan camilerin bir kısmı daha sonra inşa edilirken, bir kısmı da kaybolan camilerin tekrar gün yüzüne çıkarılması için çalışmalar devam ediyor.
Şehrin eski mahallerinde varlığını sürdüren camiler, mimari yapıları ve tarihi dokuları ile dikkati çekerken, Osmanlı ve İslam medeniyetinin şehirdeki "mühürleri" olmayı da sürdürüyor.
Yorumlar