'Operasyon İsrail ekonomisini vurabilir'
İsrail Başbakanı Netanyahu sürenin bitimine çok az bir süre kala 4 partiyle koalisyon anlaşması yaptı.
ORSAM dış politika uzmanı Ceyhun Çiçekçi, İsrail'de kurulacak yeni koalisyonun, ülkede büyük bir kargaşaya neden olacağını söyledi. Netanyahu'nun yeni koalisyonun 1 milletvekilinin desteğini çekmesi halinde bile çökebileceğini belirten Çiçekçi, "Sanıyorum ki Netanyahu'nun bu aşamadaki problemli takıntısı, sağ bir hükümet oluşturmaktır. Seçim sonuçlarının ilk açıklandığı andan bu yana başta Cumhurbaşkanı Rivlin olmak üzere mütemadiyen telkin edilen İşçi Partisi'yle kurulabilecek ulusal birlik hükümetine prim vermemesi, Netanyahu'nun kazandığı "zafere" gölge düşürmek istememesi olarak da anlaşılabilir. Fakat şunu da net bir şekilde belirtmekte fayda var. 1 vekil dahi desteğini geri çekse hükümet düşecek." dedi.
İsrail, Başbakan Binyamin Netanyahu, hükümet kurması için tanınan sürenini sonunda 4 parti ile koalisyon anlaşması yaptı. Koalisyonun ardından İsrail’in bölgedeki politikaları değişir mi? Türkiye ilişkileri nasıl bir seyir izleyecek. ORSAM dış politika uzmanlarından ve Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Araştırma Görevlisi Ceyhun Çiçekçi Ajanshaber’e değerlendirdi.
Netanyahu 17 Mart seçimlerinden birinci parti olarak çıktı. 30 milletvekiline sahip ve en yakın rakibiyle arasında 6 vekil fark var. Fakat buna rağmen İsrail Parlamentosu’ndan hükümet çıkarabilmeniz için 120 sandalyeli Knesset'in en az 61 vekilinin desteğini almanız gerekiyor. Yani aslında Netanyahu'nun kazandığı seçim, hükümeti kuramadıktan sonra pek bir anlam ifade etmeyebilirdi. Sorun da burada başlıyor.
İsrail'in toplumsal faylarının da bir yansıması olan seçim sisteminin getirisi itibariyle koalisyonsuz bir hükümet etme biçimi söz konusu olamıyor. Bütün bir ülkenin tek bir bölge kabul edilmesiyle birlikte küçük partilerin Knesset'e girme şansları da oldukça artıyor. Seçim barajını yükseltmek de, bu seçimde Arap ittifakının kanıtladığı şekliyle, pasifize edilebiliyor. Bugün itibariyle Netanyahu'nun yaşadığı sorun da budur.
1 VEKİL BİLE HÜKÜMETİ DÜŞÜREBİLİR
Sağda bir hükümet çıkarabilmek için en büyüğü 10 vekile sahip partilerle anlaşabilmesi gerekiyordu. Vekil sayısı az olsa dahi pazarlık payı yükselen küçük partiler, temsil oranlarının ötesinde bakanlıklar talep ettiler ve görülen odur ki Netanyahu da buna ikna oldu. Sanıyorum ki Netanyahu'nun bu aşamadaki problemli takıntısı, sağ bir hükümet oluşturmaktır. Seçim sonuçlarının ilk açıklandığı andan bu yana başta Cumhurbaşkanı Rivlin olmak üzere mütemadiyen telkin edilen İşçi Partisi'yle kurulabilecek ulusal birlik hükümetine prim vermemesi, Netanyahu'nun kazandığı "zafere" gölge düşürmek istememesi olarak da anlaşılabilir. Fakat şunu da net bir şekilde belirtmekte fayda var. 1 vekil dahi desteğini geri çekse hükümet düşecek. Netanyahu'nun sağ profile sahip bir hükümet kurmadaki ısrarı, kısa vadede dahi altını oyabilir. Bu sebeple, başta kendi partisi Likud olmak üzere parti disiplinine ekstra önem verilen bir döneme giriyoruz.
“BATI RAHATSIZ OLACAK”
İsrail'de kurulan sağ profilli hükümet kuşkusuz Batı dünyasını rahatsız edecektir. Gazze'ye düzenlenebilecek operasyonlar, yasadışı yerleşim faaliyetlerinde artış vb. gibi eylemler, İsrail destekçisi Batılı hükümetleri uluslararası toplum nezdinde zor durumda bırakmaktadır. Bununla birlikte düşünüldüğünde, örneğin Netanyahu'nun Obama ile yaşadığı sorunların gerekçeleri daha kolay anlaşılabilir. Yeni hükümet, bir öncekine nazaran ultra-ortodoks partileri de barındırdığından, sağın çeşitli katmanlarını temsil yeteneğine sahip. Bu durum, özellikle Kudüs'te gerginliğin artmasına sebebiyet verebilir. Hali hazırda İsrail'de yoğun bir şekilde siyasallaşan "Tapınakçılar", yeni hükümetle birlikte, Harem-üş Şerif'te ibadet etme taleplerini anlatabilecekleri muhataplara sahip olabilirler. Bunu kısa vadede de gözlemleyebilme fırsatına sahip olacağımızı düşünüyorum. Kuşkusuz bu tip faaliyetler de Filistin'de gerilimi yükseltecek ve yeni bir savaşımı tetikleyebilecek potansiyele sahip.
'HAMAS OPERASYON HAZIRLIĞINDA'
Gazze konusunda son günlerde İsrail basınında çıkan haberler, işaret fişeği niteliğinde. Hamas'ın yıkılan tünelleri onardığı, yeni silahlar geliştirdiği ve stokladığı vb. minvalde yapılan haberler, kamuoyunu da olası bir operasyona hazırlama işlevi görüyor. Muhtemelen hükümetin bu yaz ilk işlerinden birisi, Gazze'ye yeni bir operasyon düzenlemek olacaktır. 2014 yazındaki operasyonun yaraları henüz sarılmamışken gerçekleştirilebilecek yeni bir operasyon, hiç şüphesiz Batılı kamuoylarını da rahatsız edecek ve fakat cılız tepkiler haricinde yeni bir durum oluşmayacaktır.
'OPERASYON İSRAİL EKONOMİSİNİ VURABİLİR'
Ayrıca ekonomi başlığı bu hükümet için oldukça önemli. Bu yüzden, olası bir operasyon durumunda İsrail ekonomisi insan kaynağı açısından dönemsel olarak zayıflayacaktır. Örneğin 2014 yazındaki operasyonda yaklaşık 40 bin yedek asker göreve çağrıldı. Bu da ekonomiye olumsuz etki yapabiliyor. Yani işin aslı operasyonlar ekonomik rasyonaliteye sahip değil. Bir diğer önemli husus, ekonomi başlığının neredeyse tamamen Kulanu Partisi lideri Moshe Kahlon'un uhdesine verilmiş olması. Yani başarı da başarısızlık da ona ait olacak gibi. En mühim sorun ise kuşkusuz İsrail'deki konut fiyatlarının yüksekliği. Makro rakamlardan ziyade direkt sıradan vatandaşın gözü önünde cereyan eden bir alan konut fiyatlarındaki yükseliş. Bu alandaki olumsuzlukların devamı, yeni hükümeti zor durumda bırakabilir.
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haberlerin tüm hakları AjansHaber’e aittir. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. AjansHaber tarafından üretilen haberlerin kaynak gösterilmeden kullanılması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007 tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum cezai işlem gerektirmektedir.
İsrail, Başbakan Binyamin Netanyahu, hükümet kurması için tanınan sürenini sonunda 4 parti ile koalisyon anlaşması yaptı. Koalisyonun ardından İsrail’in bölgedeki politikaları değişir mi? Türkiye ilişkileri nasıl bir seyir izleyecek. ORSAM dış politika uzmanlarından ve Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Araştırma Görevlisi Ceyhun Çiçekçi Ajanshaber’e değerlendirdi.
Netanyahu 17 Mart seçimlerinden birinci parti olarak çıktı. 30 milletvekiline sahip ve en yakın rakibiyle arasında 6 vekil fark var. Fakat buna rağmen İsrail Parlamentosu’ndan hükümet çıkarabilmeniz için 120 sandalyeli Knesset'in en az 61 vekilinin desteğini almanız gerekiyor. Yani aslında Netanyahu'nun kazandığı seçim, hükümeti kuramadıktan sonra pek bir anlam ifade etmeyebilirdi. Sorun da burada başlıyor.
İsrail'in toplumsal faylarının da bir yansıması olan seçim sisteminin getirisi itibariyle koalisyonsuz bir hükümet etme biçimi söz konusu olamıyor. Bütün bir ülkenin tek bir bölge kabul edilmesiyle birlikte küçük partilerin Knesset'e girme şansları da oldukça artıyor. Seçim barajını yükseltmek de, bu seçimde Arap ittifakının kanıtladığı şekliyle, pasifize edilebiliyor. Bugün itibariyle Netanyahu'nun yaşadığı sorun da budur.
1 VEKİL BİLE HÜKÜMETİ DÜŞÜREBİLİR
Sağda bir hükümet çıkarabilmek için en büyüğü 10 vekile sahip partilerle anlaşabilmesi gerekiyordu. Vekil sayısı az olsa dahi pazarlık payı yükselen küçük partiler, temsil oranlarının ötesinde bakanlıklar talep ettiler ve görülen odur ki Netanyahu da buna ikna oldu. Sanıyorum ki Netanyahu'nun bu aşamadaki problemli takıntısı, sağ bir hükümet oluşturmaktır. Seçim sonuçlarının ilk açıklandığı andan bu yana başta Cumhurbaşkanı Rivlin olmak üzere mütemadiyen telkin edilen İşçi Partisi'yle kurulabilecek ulusal birlik hükümetine prim vermemesi, Netanyahu'nun kazandığı "zafere" gölge düşürmek istememesi olarak da anlaşılabilir. Fakat şunu da net bir şekilde belirtmekte fayda var. 1 vekil dahi desteğini geri çekse hükümet düşecek. Netanyahu'nun sağ profile sahip bir hükümet kurmadaki ısrarı, kısa vadede dahi altını oyabilir. Bu sebeple, başta kendi partisi Likud olmak üzere parti disiplinine ekstra önem verilen bir döneme giriyoruz.
“BATI RAHATSIZ OLACAK”
İsrail'de kurulan sağ profilli hükümet kuşkusuz Batı dünyasını rahatsız edecektir. Gazze'ye düzenlenebilecek operasyonlar, yasadışı yerleşim faaliyetlerinde artış vb. gibi eylemler, İsrail destekçisi Batılı hükümetleri uluslararası toplum nezdinde zor durumda bırakmaktadır. Bununla birlikte düşünüldüğünde, örneğin Netanyahu'nun Obama ile yaşadığı sorunların gerekçeleri daha kolay anlaşılabilir. Yeni hükümet, bir öncekine nazaran ultra-ortodoks partileri de barındırdığından, sağın çeşitli katmanlarını temsil yeteneğine sahip. Bu durum, özellikle Kudüs'te gerginliğin artmasına sebebiyet verebilir. Hali hazırda İsrail'de yoğun bir şekilde siyasallaşan "Tapınakçılar", yeni hükümetle birlikte, Harem-üş Şerif'te ibadet etme taleplerini anlatabilecekleri muhataplara sahip olabilirler. Bunu kısa vadede de gözlemleyebilme fırsatına sahip olacağımızı düşünüyorum. Kuşkusuz bu tip faaliyetler de Filistin'de gerilimi yükseltecek ve yeni bir savaşımı tetikleyebilecek potansiyele sahip.
'HAMAS OPERASYON HAZIRLIĞINDA'
Gazze konusunda son günlerde İsrail basınında çıkan haberler, işaret fişeği niteliğinde. Hamas'ın yıkılan tünelleri onardığı, yeni silahlar geliştirdiği ve stokladığı vb. minvalde yapılan haberler, kamuoyunu da olası bir operasyona hazırlama işlevi görüyor. Muhtemelen hükümetin bu yaz ilk işlerinden birisi, Gazze'ye yeni bir operasyon düzenlemek olacaktır. 2014 yazındaki operasyonun yaraları henüz sarılmamışken gerçekleştirilebilecek yeni bir operasyon, hiç şüphesiz Batılı kamuoylarını da rahatsız edecek ve fakat cılız tepkiler haricinde yeni bir durum oluşmayacaktır.
'OPERASYON İSRAİL EKONOMİSİNİ VURABİLİR'
Ayrıca ekonomi başlığı bu hükümet için oldukça önemli. Bu yüzden, olası bir operasyon durumunda İsrail ekonomisi insan kaynağı açısından dönemsel olarak zayıflayacaktır. Örneğin 2014 yazındaki operasyonda yaklaşık 40 bin yedek asker göreve çağrıldı. Bu da ekonomiye olumsuz etki yapabiliyor. Yani işin aslı operasyonlar ekonomik rasyonaliteye sahip değil. Bir diğer önemli husus, ekonomi başlığının neredeyse tamamen Kulanu Partisi lideri Moshe Kahlon'un uhdesine verilmiş olması. Yani başarı da başarısızlık da ona ait olacak gibi. En mühim sorun ise kuşkusuz İsrail'deki konut fiyatlarının yüksekliği. Makro rakamlardan ziyade direkt sıradan vatandaşın gözü önünde cereyan eden bir alan konut fiyatlarındaki yükseliş. Bu alandaki olumsuzlukların devamı, yeni hükümeti zor durumda bırakabilir.
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haberlerin tüm hakları AjansHaber’e aittir. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. AjansHaber tarafından üretilen haberlerin kaynak gösterilmeden kullanılması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007 tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum cezai işlem gerektirmektedir.
Yorumlar