İstiridye mantarı nedir, nasıl yetiştirilir?

İstiridye mantarı doğada yetişen aynı zamanda yenilebilen bir mantar türüdür. Bilimsel ismiyle Pleurotus ostreatus yani istiridye mantarı, yaprak, kavak, selvi, karakulak mantarı gibi çeşitli isimleriyle tanınan mantar türüne verilen bir isimdir. Son yıllarda ülkemizde yoğun talep gören istiridye mantarı lezzetiyle tadanları büyüleyecek nadir tadlardan birisi.

İSTİRİDYE MANTARI NEDİR?

İsmini aldığı gibi, doğada kavak ve kayın gibi ağaçların gövdelerinde yetişen bir mantar türüdür. İstiridye şeklinde  olması nedeniyle "istiridye mantarı" ismini de almış, kültür ortamında yetiştirilebilen ender türlerden bir tanesidir. Hoş bir koku ve damak tadına sahip olan istiridye mantarı, özellikle son yıllarda Türkiye’de ilgi görmüş, besin değeri ve faydalarıyla ciddi talep yaratmıştır.

Tamamen organik ortamlarda hiçbir kimyasal madde ve gübre kullanılmadan yetiştirilmesi ile güvenilirliğini diğer mantarlardan bir kat daha fazla artırmaktadır. Kültürü yapılan, ülkemiz koşullarına daha uygun olan istridye (kayın) türü mantarlar hastalık ve zararlılara karşı dayanımı, besin değerinin diğer kültür mantarlarından daha yüksek olması, üretiminde kompost fermantasyonu ve örtü toprağı kullanılmaması üretimin güvenli ve steril olmasını sağlamaktadır.

İSTİRİDYE MANTARI NASIL YETİŞTİRİLİR?

Ağaç Kütüklerinde Mantar Üretimi: Ağaç kütükleri kullanılarak üretilecek istiridye mantarı için en uygun kütük kayın veya kavak tarzı yumuşak dokulu ağaçlardan olmalı. Matkap ucuyla kütük çevresine 4-5 cm büyüklüğünde delikler açılır ve miseller deliklerin içerisine yerleştirilir. Tohumların üzeri eritilmiş bal mumuyla kapatılır. Kütükler ise siyah poşetle örtülür. 1-2 ay kütükler bu şekilde poşetli bekletilir ve yaklaşık 5 ay sonra ilk hasat elde edilebilir.

Ana besin maddesi ağaçlarda mevcut olan selüloz maddesidir. Bu nedenle istiridye mantarını yetiştirmek için selüloz oranı yüksek bir ortam oluşturulmalıdır. Selüloz oranı yüksek çeşitli bitki ve ağaç artıklarının bulunduğu nemli ve içinde misel olan ortama kompost denir. 

Kompost içeriğini biraz daha detaylandıracak olursak, ekonomik olması nedeniyle ana madde olarak saman veya pamuk kullanılır. Bunlara ek olarak besleyici olması nedeniyle kavak veya kayın ağacı talaşı ve kepek eklenir. Bir kompostun kaliteli olmasını sağlayan en önemli özelliği içerdiği kuru madde ve misel miktarıdır. Kompostun verimli olabilmesi için ağırlığının en az %50’si kuru madde olmalı ve kuru madde miktarının da %2’si kadar misel olmalıdır.