Emeklilikte Yaşa Takılanlar için yepyeni formül EYT Yasası çıktı mı? Bakan Soylu açıkladı!

Uzun süredir gündeme gelen ve emeklilieri umutlandıran EYT yasası için son açıklamayı Bakan Süleyman Soylu yaptı. Ekonomi Koordinasyonu Kurulu'nda yapılan toplantıdan sonra Başbakan Binali Yıldırım'ın da talimatı ile çözüm arayışlarına başlandı. Emeklilikte yaşa takılanlar konusunun ilerleyen günlerde emeklilerin lehine olacak şekilde düzenlenmesi bekleniyor. Meclis'te konuşulan emeklilikte yaşa takılanlar 2016 yılında henüz sonuçlanmadı. Sigorta ve prim gün süresini doldurmuş fakat emeklilik yaşının dolmasını bekleyen kişiler için oldukça önemli olan bu konu önce CHP'li Candan Yüceer tarafından Meclis'te gündeme getirilen ardından Süleyman Soylu'nun açıklamaları ile EYT yasası 2016 yılında emeklilikeri umutlandırmıştı.  EYT yasası çıktı mı soruları tekrar gündeme geldi ve konuya ilişkin bir başka teklif de CHP'li Barış Karadeniz'den geldi.

BAKAN SOYLU AÇIKLADI

Meclise sunulan kanun teklifinde GSS kanununa ve SSK'ya geçici bir madde eklenmesi istendi. Bu kanun teklifine göre sigorta ve prim gün sayısını doldurmuş fakat yaş bekleyenlerin emekli olması hedefleniyor.  Emeklilikte yaşa takılanlar son durum  ile ilgili emeklilerin mağduriyetini gidermek için ileriki günlerde bir yenilik olup olmayacağı henüz kesinlik kazanmış değil. Herkesin bu konuda farklı bir açıklama yapmasından ötürü de vatandaşlar birçok sorunun yanıtını arıyor. Süleyman Soylu "Sosyal güvenliğin finansmanında kullanılan yöntemlerden biri dağıtım yöntemidir. Bu yöntemde cari dönemde çalışanlardan alınan primler, aynı dönemde aylık ve gelir alanlara ödenmektedir. Halihazırda Türkiye’de sosyal güvenliğin finansmanı dağıtım esasına göre yapılmaktadır. Ayrıca devlet sisteme doğrudan katkı yaparak açıkların kapatılmasını sağlamaktadır. Dağıtım sisteminde denge hali mevcut dönemin gelirleriyle aynı dönemin giderlerinin karşılanabilmesi halidir. Bu dengenin sağlanmasındaki en önemli unsur ise aktif pasif oranı ülkemizde 2015 yılında 1.94 olarak gerçekleşmiştir. Her ne kadar emeklilik yaşı günümüz için kadınlarda 58, erkeklerde 60 olsa da yıl içinde emekli olanların ortalama yaşı kademeli geçiş gereği bu seviyelerde gerçekleşmektedir. Emeklilik sistemlerinde finansal sürdürülebilirliğin temel sigortacılık ilkeleri içinde devam edebilmesinde yaş en önemli parametrelerden biridir. Dolayısıyla yaşla ilgili bir düzenleme kurumun aktüeryal dengesini olumsuz etkileyecek ve Hazine transferlerinin artmasına sebep olacaktır. Kurumun temel amacı sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil, aktüeryal ve mali açıdan çağdaş standartlarla sosyal güvenlik sistemini yürütmektir.

SGK YETKİLİLERİNDEN AÇIKLAMA GELDİ  

Yaş koşulu dışındaki koşulları sağlayan sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesine yönelik yürütülen herhangi bir çalışma bulunmamaktadır." dedi. Sosyal Sigortalı olanlar için 1999 yılında çıkan ve bugüne kadar iki emeklilik şartı bulunan uygulama da karmaşa yaşanıyordu. Bu şartlardan biri sigortalı olma süresi diğeri ise prim ödeme gün sayısı, daha sonra ise buna bir de yaş şartı eklenmişti. Zamanla karmaşıklığa yol açan bu işlemlerden dolayı hükümetin yeni bir düzenleme yapması bekleniyor. Yasa çıkarsa emeklilerin mağduriyeti giderilmiş olacak fakat bu kez sistem de farklı sorunlar ortaya çıkacaktı. Erken emeklilik için SGK yetkililerinden açıklama geldi ve 1 Ekim 2008 yılında yasallaşan 5510 sayılı kanuna göre yaş haddinden düşülecek süre, yıpranma ile kazanılan sürenin yarısına indirildi. Artık beş yıl yıpranma payı bulunanlardan en çok 2,5 yıl indirim yapılabiliyor ve bu şekilde 52 yaşında emekli olması gereken kişi 49,5 yaşında emekli olmaya hak kazanıyor. Emeklilik fonlarının getirileri için de çalışmalar yapılmaya başlanıyor. Kıdem tazminatı ve otomatik katılım içeren yeni düzenleme yasal hale getirilirse Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) çeşidi 6 tane olacak. Sağlık hizmetlerinden emekli olacaklar için ise Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu erken emeklilik konusunda açıklama yaptı: "Sağlık çalışanlarımıza yıpranma payı, fiili hizmet zammı ve hekimlerimizin emeklilik haklarının iyileştirilmesiyle ilgili çalışmalar sürüyor. Önümüzdeki günlerde inşallah huzurlarınıza getirmeyi planlıyoruz." dedi. Emeklilik işlemleri ilgili detaylar Ajanshaber.com'da.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR İÇİN YÜZDE 5 FORMÜLÜ DÜŞÜNÜLÜYOR

Emeklilikte yaşa takılanlar için yeni düzenlemeler yapılmaya başlanacak.  Mecliste görüşülmesi beklenen 15 maddenin yer aldığı tasarı da emekliliği kaç yıl kaşmışsa her yıl için yüzde 5 düşük maaşı kabul edenler hemen emekli olabilecek.Emekliler için yapılacak başka bir uygulamada erken emeklilik sistemi. Erken emeklilikte düşük maaş formülü Avrupa ülkelerinde uygulanıyor. Ayrıca devletin emeklilerin emekliliğe kaç yıl kalmışsa peşin ödeyelim, aylıktan indirim yapılmasın şeklindeki teklifine de sıcak baktığı ifade edildi. 

EYT'DE SON DURUM HABERLERİ

Emeklilikte yaşa takılanlar son durum gelişmeleri hakkında henüz yeni bir durum olmasa da Meclis'te tekrar gündeme geldi. Canan Yüceer 1999 yılında oluşturulan 4447 Sayılı Kanun’la emeklilik yaşının kademeli olarak yükseldiğini, Anayasa Mahkemesi’nin kanunla ilgili hükmü iptal etmesinden sonra 2002 yılında 4759 Sayılı Kanun çıkarılarak emeklilikte kademeli geçişin yeniden düzenlendiğini söyledi ve "Bu kanun hükmü gereği sigortalılar, prim ödeme gün sayısını doldurmuş olsalar dahi emekli aylığından yararlanabilmek için öngörülen yaş koşulunu sağlayana kadar beklemek zorunda kaldı. Bu durum prim gün sayısını ve kanunda öngörülen çalışma yılını doldurmuş olan ancak 4759 Sayılı Kanun’da belirtilen yaş koşulunu sağlamayan sigortalılar açısından hak kaybına neden oldu." dedi. Yaşı 65'in üzerinde olup prim günü yetmeyenler için ise gerekli düzenlemeler bekleniyor. Emeklilikte yaşa takılanlar son durum ile ilgili bakanlıklar arasında uzlaşma sağlanırsa eğer düzenlemelerin gerçekleşeceği belirtilmişti. Bu da prim günü şartına takılan 100 bine yakın vatandaş için sevindirici bir haber oluyor. 

DÜZENLEMELERE MALİYE KARŞI ÇIKMIŞTI 

Emeklilikte yaşa takılanlar için yapılacak düzenleme ile ilgili Maliye Bakanlığı emeklilerin ve çalışanların dengesini olumsuz etkileceğini düşünerek karşı çıkmıştı. Konuyla ilgili Binali Yıldırım'ın vatandaşın mağdur oluşunun haksızlık olduğunu belirttiği söyleniyor.

EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLAR 2016 YILINDA ÇIKACAK MI?

Mecliste konuşulmaya başlanan emeklilikte yaşa takılanlar 2016 yılında Canan Yüceer tarafından TBMM'de yeniden gündeme getirildi. Sunulan teklif eğer yasal hale getirilirse büyük bir sorun ortadan kaldırılmış olacak. Yaş engeline takılanlar prim ödemeleri gerçekleşse bile gün dolumu açısından sorunlar yaşıyordu. Yeni yılda bir çok konuda yapılan değişikliklerden sonra emekliler de bu değişikliğin bir parçası olmak için seslerini duyurmaya çalışıyorlardı. 1999 yılındaki yasa ile ortaya çıkan emeklilikte yaşa takılanlar konusu ile ilgili bir çok açıklama yapılmış fakat bir çözüme ulaşılamamıştı. Emeklilikte yaşa takılanlar son gelişmeler arasında yeni oluşturulan yasa ise yaşlarda değişikliğe neden olmuştu. Bununla birlikte 08.09.1999 tarihinden önce sigorta prim günü ödemelerini tamamıyla doldurmuş ve sigortalı olarak çalışmaya başlamış olmaları durumunda eğer bir tek emeklilikleri için yaşın dolmasını bekleyenler varsa kalan yaşların her bir yılı için %5'lik bir maaş kesintisi ile emekli olabilme imkanına sahip oluyorlar. Bunun dışında emekliler için promosyon çalışması da başlatılmış Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu emekli maaşları ödemesi yapılırken promosyon yapılması için bankalarla görüşmelerin sürdüğünü belirtmişti. ESK Başkanı Bendevi Palandöken şu sözleri söyledi: "Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile protokol yapacak banka ya da bankalara çok önemli görev düşüyor. Emekli olmak isteyen esnaf prim borçlarını ödemek için kredi arıyor. Bankalar, emekliliği gelenler için emekli maaşına bağlı düşük faizli kredi vermeli" dedi. Emeklilikte yaş bekleyenler askerlik için bir yıl borçlanıyor ve emeklilik için bu yıllar borçlu olarak geçiyor. Bu sadece erkekler için geçerli kadınlarda ise bu uygulama öncekine göre biraz daha farklı, şimdilerde prim borçlanma günü üç çocuk olduğu takdirde altı yıla çıkarıldı ve daha da kolaylaştı. Buna göre yapılacak yasal düzenleme ile belli yaşın üstündekilere eksik olan primlerini borçlanma imkanı sağlandı. Zonguldak Milletvekili Faruk Çaturoğlu da AK Parti hükümetinin sosyal güvenlik alanında yaptığı yeniliklerden toplumun büyük kesiminin yararlandığını belirleterek emeklilikte yaşa takılanlar son dakika bilgileri arasında  bir çok talep aldıklarını söyledi ve "Bu konuda bir çalışma yapılırsa, bu da takdire şayan olur." dedi. 

EYT YASASI ÇIKTI MI

Torba yasa ile birlikte çıkması beklenen ve tekrar konuşulmaya başlanan yasa EYT yasası çıktı mı sorularına neden oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu'ya bu konu sürekli soruluyordu. Bakan şu açıklamalarda bulundu: 'Emeklilikte yaşa takılmak şu demektir; primini ödemiş aslında prim günü dolmuş fakat yaş gelmediği için o limiti dolduramadığı için emekli olabilme fırsatına henüz sahip olamamış. Bu ne olacak? Özellikle yaş ile ilgili gerçekleştirilen düzenlemeler, reformlar, yenilenmeler ihtiyaçtan kaynaklanır. Bu ülkede 34-35 yaşında insanlar emekli oldu ve biz her birimiz bu erken emekliliğin çok uzun süreli emekli maaşı ödemenin ve çok uzun süreli çalışmamanın maliyetini ödedik, hala ödemeye devam ediyoruz. ' dedi. Bakan Soylu EYT yasası son dakika bilgileri ile ilgili sözlerine şunları da ekledi: 'Dün yaşla ilgili ve sürelerle ilgili vermiş olduğumuz kararı bugün eğer ters çevirip, geriye döndürüp erken emeklilik diye bir anlayışı getirirsek, 1999-2000 ve 2001’de IMF kapısına gidip hadi bize 500 milyon dolar para verin de emekli maaşlarımızı ödeyebilelim dediğimiz güne takılırız. Aynı o günün benzeriyle birlikte oluruz. Reformlara da bugün Türkiye’nin ayaklarının üzerinde durma konusunda ortaya koyduğu çabaya da yarın gelecek nesillerimize de doğru yapılmamış bir iş olur. Onun için biz reformumuzun sahibiyiz. Reformumuzun takipçisiyiz. Türkiye’de özellikle sosyal güvenlik sistemimizin gelir ve gider arasındaki dengesinin aktüerye hesabının sorumlusuyuz. Çok üzülerek ifade etmek istiyorum ki, bu reform çalışan insanlarımızın hangi yaşta emekli olacaklarını bir şekilde biçimlendirmiş, netleştirmiş ve ortaya koymuştur. Onun için üzüldüğüm kısım şu kısım, bu beklentileri maalesef karşılayamayacağız.' dedi. Canan Yüceer ise “Emeklilikte yaşa takılanlar ilk işe girdikleri şartta emekli olmak, devletin kendilerine verdiği sözü tutmasını beklemektedir.” dedi. EYT yasası son durum ile ilgili bu uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirten Yüceer emeklileri devletin genç bulması, iş vereceklerin ise yaşlı bulmasının haksızlık olduğunu dile getirdi. Gelen bilgilere göre eğer herhangibir düzenleme yapılırsa bundan ilk önce 500 bin kişinin faydalanması bekleniyor. Hazırlanacak formüle göre maaşlarının %60-70'ini aldıklarında emeklilik hakkı verilecek.

YASA ÇIKACAK MI

Torba yasa ile birlikte çıkması beklenen yasa EYT yasası çıkacak mı sorularına neden oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu'ya bu konu sürekli soruluyordu. Bakan şu açıklamalarda bulundu: 'Emeklilikte yaşa takılmak şu demektir; primini ödemiş aslında prim günü dolmuş fakat yaş gelmediği için o limiti dolduramadığı için emekli olabilme fırsatına henüz sahip olamamış. Bu ne olacak? Özellikle yaş ile ilgili gerçekleştirilen düzenlemeler, reformlar, yenilenmeler ihtiyaçtan kaynaklanır. Bu ülkede 34-35 yaşında insanlar emekli oldu ve biz her birimiz bu erken emekliliğin çok uzun süreli emekli maaşı ödemenin ve çok uzun süreli çalışmamanın maliyetini ödedik, hala ödemeye devam ediyoruz. ' dedi. Bakan Soylu EYT yasası ile ilgili sözlerine şunları da ekledi: 'Dün yaşla ilgili ve sürelerle ilgili vermiş olduğumuz kararı bugün eğer ters çevirip, geriye döndürüp erken emeklilik diye bir anlayışı getirirsek, 1999-2000 ve 2001’de IMF kapısına gidip hadi bize 500 milyon dolar para verin de emekli maaşlarımızı ödeyebilelim dediğimiz güne takılırız. Aynı o günün benzeriyle birlikte oluruz. Reformlara da bugün Türkiye’nin ayaklarının üzerinde durma konusunda ortaya koyduğu çabaya da yarın gelecek nesillerimize de doğru yapılmamış bir iş olur. Onun için biz reformumuzun sahibiyiz. Reformumuzun takipçisiyiz. Türkiye’de özellikle sosyal güvenlik sistemimizin gelir ve gider arasındaki dengesinin aktüerye hesabının sorumlusuyuz. Çok üzülerek ifade etmek istiyorum ki, bu reform çalışan insanlarımızın hangi yaşta emekli olacaklarını bir şekilde biçimlendirmiş, netleştirmiş ve ortaya koymuştur. Onun için üzüldüğüm kısım şu kısım, bu beklentileri maalesef karşılayamayacağız.' dedi. Canan Yüceer ise “Emeklilikte yaşa takılanlar ilk işe girdikleri şartta emekli olmak, devletin kendilerine verdiği sözü tutmasını beklemektedir.” dedi. EYT yasası son durum ile ilgili bu uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirten Yüceer emeklileri devletin genç bulması, iş vereceklerin ise yaşlı bulmasının haksızlık olduğunu dile getirdi. Gelen bilgilere göre eğer herhangibir düzenleme yapılırsa bundan ilk önce 500 bin kişinin faydalanması bekleniyor. Hazırlanacak formüle göre maaşlarının %60-70'ini aldıklarında emeklilik hakkı verilecek.

63 YAŞINDAKİLER EMEKLİ OLABİLİYOR

Emeklilik hesaplaması yapmak isteyenlerin ilk olarak "uyg.sgk.gov.tr" adresine girmesi gerekiyor. Bu adrese girdikten sonra ne zaman emekli olurum sayfasına giriş yapılıyor, ekrana gelen boşluklara ilk tescil tarihi, doğum tarihi, prim günleri bilgilerinin girilmesi gerekiyor. Giriş yaptıktan sonra ise hesaplama işlemini yukarıdaki linklerden öğrenebilirsiniz. Türkiye dışında emeklilik Almanya'da doğum işe giriş, emeklilik yaşı 65 ve 67'dir. Eğer emekli olacak kişi 63 yaşında ise %2'lik düşük emekli aylığı ile 67 yaşını doldurmayı beklemeden emekli olabiliyor. Bir başka emeklilik uygulması ise Finlandiya ülkesinde eksik aylık bağlama oranı ile erken yaşlarda emekli olanlar, eğer çalışıyorlarsa çalıştıkları yıl aldıkları emekli aylığı %2 artarak emekli aylıklarına yükseliyor. EYT yasası ile emekliler için nasıl bir düzenleme olacağı merak ediliyor. 

BAĞKURLULAR İÇİN SÜRPRİZ DÜZENLEME

Bağkurlu emeklilikte ya takılanlar için ilerleyen günlerde yeni düzenleme yapılacak ve buna göre emekli olmak isteyenler kredi çekerek borçlarını ödeyebilecek. Torba Yasa ile düzenlenmesi beklenen emeklilikte yaşa takılanlar için yasaya yenilikler eklenebilir. Eğer yasa hayata geçirilirse milyonlarca kişinin yaş sorunu ortadan kalkacak. Emekli olmak için tüm şartları yerine getiren fakat borcu olduğu için emekli olamayan Bağkur'lu esnaflar sorun yaşıyordu. Yeni yasa ile birlikte faizler silinip taksit imkanı yapılabilir isteyenler de borcun tamamını kredi ile ödeyebilir. Meclise gelen yasa tasarısından sonra birçok emeklinin gözü kulağı bu yasanın geçmesinde.