Bakan Nebati yeni ekonomi paketini anlatıyor

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, katıldığı Habertürk- Bloomberg HT ortak canlı yayında ekonomiye ilişkin soruları yanıtladı. Bakan Nebati, ''Kur korumalı mevduatta günde ortalama 10 milyar liralık giriş oldu.'' dedi.

Şu an en büyük sorunun enflasyon olduğunu vurgulayan Nebati, ''Kur sabit değil stabil gidiyor. Oynaklık en az seviyede. Yüzde 5 büyüme hedefimiz var. Ama bunu dengeli bir büyüme olarak ele alacağız. Enflasyonu azdırmasına izin vermeyeceğiz. Bütçe disiplini bizim en büyük avantajımız. Dolayısıyla disiplinden taviz vermeden büyüyeceğiz'' ifadesini kullandı.

Londra temaslarına da değinen Nebati, ''Onlara çok açık bir şey söyledim. Win win, biz havuç havuç diyoruz. Sizin kazancınız sizi ilgilendirir bizimki bizi ilgilendirir. Ulusal çıkarlarımız neyi gerektiriyorsa onu yapacağız.'' diye konuştu.

Bakan Nebati'nin açıklamalarından satır başları:

20 Aralık kararları

"20 Aralık gününe gelinceye kadar makroekonomik göstergelerde herhangi bir problem yoktu. Psikolojik bir kur artışıydı, 20 Aralık tarihe geçen bir gün oldu. Sayın Cumhurbaşkanımız ekonomik manifesto diyebileceğimiz bir tedbirler paketi açıkladı ve etkisini hemen gösterdi. Kur aşağıya doğru gitti."

Kur Korumalı TL Mevduatı

"O günden itibaren günde 10 milyar TL civarında giriş oldu. Ortalama TL girişi, zaman içerisinde farklı bir noktaya geldi. Dün akşam itibarıyla 380 milyar TL civarında bir seviyeye ulaştı, bunun yüzde 49'u da döviz bozumu şeklinde."

Enflasyon gündemi

"Optimal nokta düze geldiğinde diğer enstrümanları da ortaya koyarak yolumuza devam edeceğiz. Enflasyon başlarken bir öngörüde bulunmuştum. Dünya enflasyonu konuşmayı devam edecek, niye? Çok sert tedbirler alamıyorlar."

Enflasyon- kur ilişkisi

"Bizdeki enflasyon, çok açık şekilde kurdan etkileniyor. Kurdaki herhangi bir değişim direkt fiyatlara yansıyor. Böyle bir psikoloji var, bunu kabul etmemiz lazım. 20 Aralık akşamına kadar döviz kurlarındaki hep bir sonraki adıma göre yapıldı. O fiyatlamanın getirdiği arz problemleri, içerideki kur atağı ile zaten bir enflasyon olması kaçınılmazdı."

"Yaza doğru bu seviyelerin gevşemesini bekliyoruz"

"3 ayda yüzde 27-28 düzeyinde bir yükle bu yıla devam edeceğiz. Yaza doğru bu seviyelerin gevşemesini bekliyoruz. Herkes şikayet ediyor ama Türkiye yağışa doydu, barajlar doldu. Gıda ile ilgili üretimde bir problem yaşanmayacak."

"Seçimlere tek haneli enflasyonla gireceğiz"

"Yarın bir paket açıklayacağız hem özel sektörün hem de kamunun üzerindeki yüklerle ilgili atacağımız adımlarla psikolojiyi tersine çevirmek gayretindeyiz. Biz seçimlere giderken mayıs ayında tek haneli rakamlara inmiş olacağız. Bu yükü atacağız. Seçimle tek rakamlarla girmiş olacağız."

Yastık altı altın paketi 

"Türkiye'de altın bir gerçek. Altının ekonomiye kazandırılması adımlarını genişletelim. Yastık altındakiler ekonomiye kazandırılınca hem kendisinin kazanacağını bilsin hem de işlemesi noktasında ilgili işletmeleri ilgili bir hale getirelim. Bankaları yoğun bir şekilde bu işe sokacağız. 20-30 bin kuyumcu var. Bunları her alana yayacağız. 5 bin ton civarında altın olduğu varsayılıyor. Darphane, altınla ilgilenenler, tüm bu paydaşlarla geniş bir şekilde ilerleyeceğiz. Hem araç olarak hem de kullanıma getirilecek adımlar atmış oluyoruz.

5 bin ton 250 milyar dolar, yüzde 10'unu yani 25 milyarını bekliyoruz. Psikoloji Türkiye'de çok önemli.  Altını inşallah ekonomiye kazandırmış olacağız"

"Yeni ekonomi modelinin ayağı ihracat odaklı üretim"

"Yeni ekonomi modeli üretim, ihracat odaklı bir model.  İthalatı azaltıcı, teknoloji ürünlerini geliştiren çok önemli kaynağımız var. 30 yıl öncesi Türkiye'si değiliz. Unicornlarımız aldı başını gidiyor. İstikrar sağlayan bir Türkiye’ye özgü, Türkiye modeli."

"Büyüme hedefimiz yüzde 5"

"2021 Aralık itibariyle her ekonomi ekolünde olduğu gibi dönüşümünü sağlıyor. Model değişikliğinde hep sancılı bir dönem vardır. Biz bunu üzerimize aldık. Enflasyon ve kur. Bu yıl hedefimiz bir tarafta yatırım ve üretim adımlarını atmak. Öbür tarafta ise riski bertaraf etmek amacıyla yolumuza devam etmektir. 2021 tam bir dengeydi. Yüzde 11 büyüme yakalayan Türkiye cari açığın en düşük olduğu zamanı hem de salgın şartlarında yakaladı. Bunu sürdürebilir bir hale getirmek ve bunun için de enflasyonu bertaraf etmek en büyük amacımız. Dolar stabil gidiyor. Kurda oynaklık en az seviyede. Piyasa içselleştirdi. İş dünyası da fiyatlamayı ona göre yapmaya başladı. Büyümeyi dengeli hale getireceğiz. Yüzde 5 oranında bir büyüme... Enflasyonu azdırmasına izin vermeyeceğiz. İngiltere 11,9 bütçe açığı, Amerika yüzde 10,8 civarı bütçe açığı... Türkiye 3,5 hedef koymuş 2,7'yle kapatmış."

Nebati'nin Londra temasları

"Ben şeffaf bir insanım. İnsanlar zaten görebiliyor. Biz altına önem veririz. Toplumsal bir gerçekliktir. Büyük bir kampanyamız olacak. Bunu Londra'da yaparsanız size ne yapıyorsunuz derler. Döviz kuru ile ilgili herhangi biri sokağa çıkan çiftçisine kadar dolar kuru ne kadar, geçen yıl ne kadardı. Bunu Londra, Berlin'de sorsanız size nasıl bakarlar. Türkiye'nin bir gerçekliği daha var. Kimse Euro’yu konuşmuyor. Türkiye'de kur yükselince enflasyona sebep oluyor. Bu gerçeklik. Bundan kültürel enflasyon çıkarır mısınız, hayır. Üzüldüm. Siyasi bir şeye dönüştürmek yazık günah."

"Kazan-Kazan"

"Duyduğu şeyi gazeteci teyit eder. Biz Türkiye'de böyle bir problem yaşıyoruz. Londra'daki toplantıdaki trilyon dolara hükmeden yatırımcılarla toplantı yaptım. Yapılanlar pozitif olarak yansır. Muhteşem geçti. Giderken Hazine ve Maliye Bakanı olarak gittim. Nasıl alınacağına ilişkin beklentiniz oluşuyor. Çiçeği burnunda bakan olarak gidiyorsunuz. Ülkeyi orada anlatıyorsunuz. Şundan dolayı muhteşem diyorum. Olumsuz yazacaklar diye önyargıyla gidiyorsunuz. Sonrasında tweet görüyorsunuz. Olumlu olmuş demek ki diyorsunuz. Yatırımcıların gözlerinden anlıyorsunuz. Gözler önemli. 08.45'te başladı. 09.45 öbür gruplar. Bunlar da güzel. Dönüşte yalan haberler dışında bir eleştiri yok. Geldiğinizde birileri arar, kötü bir şey varsa aramazlar. İyi bir şey olduysa çok iyi diye ararlar. Türkiye'de olanlarla da aynı toplantıyı yaptık. Hepsinin ortak dili olumlu bir algı. Beklentileri gördük ne istediklerini gördük. Şeffaflıkla sordular. Biz inanıyoruz. Türkiye'de yapılacak yatırımlarda büyük getiriyle karşı karşıya kalacaklarını. Açıkçası onlar mutlu biz mutlu. Pazartesi-Salı Sayın Cumhurbaşkanımız BAE'de olacak. G20'ye devam edeceğim. Önümüzdeki ay tekrar İngiltere ziyaretimiz var. Onlara açık bir şey söyledim. Kazan-kazan... Uzak Doğu yapacağım."

Kur korumalı mevduatın geleceği

"Piyasayı bir enstrümana kilitlemenin bir anlamı yok. Zarar vermeyecek şekilde götüreceğiz. Yüzde 15'ti döviz bozdurma, 49. Yüzde 49'u geçecek. TL dövize gitmesin bunu engelledik. Mevcut dövizin Merkez Bankası'nda rezerv arttıracak noktaya gelmesini bekliyoruz. Asıl hedefimiz 49-51 şu anda. Yüzde 50'nin üzerine çıksın... Önümüzdeki hafta 55-60'a geçeceğiz.

Kur korumalı mevduatta ortalama vade 100 gün. YUVAM 'ı açtık, oradan da giriş başladı. Orada vadeyi uzatıyoruz. 90 milyar dolar mevduatta hesap var, şirketlerimiz 6 ay boyunca dövizi alıp bloke ediyor. Demek ki nakit açısında o paraya ihtiyacı yok. Şirketlerimizin çok güçlü olduğunu gösteriyor. Şu anda gündemimizde (3 aya indirmek) yok."

"Mevduat faizleri düşüyor"

"Mevduat faizleri iniyor. Kredilerde kullanılan faiz oranları düşüyor. SWAP'ta en son 12,13. Türkiye'de enflasyonun altında bir faiz oranı yok. Dikkat ederseniz 48,7 enflasyon. Kredi kullanım faiz oranlarının yüksekliğinden şikayet ediyor şirketler. Eksi kaçla... Yüzde 25'lerde... Tüm enstrümanlarda negatif faiz var. 13'ün altındaki SWAP işlemlerinde önümüzdeki yıl enflasyon düşecek sana inanıyorum. Bir güven var. Kurda değişim olmayacak demek. Mevduat faiz oranları yüzde 20'nin üzerindeydi. Kredi faizleri 45'lerdeydi. 20'lerde şimdi."

Bankalara mesaj

"Bankalara mesajımız açık. Özel bankaların biraz daha bu ülke model değişikliğine gitti ve riskini aldı. Risk paylaşımında her şeyi kamu bankalarına yüklersek onlara haksızlık olur. Repo piyasasına Merkez Bankası fonluyor. Kendi getirilerini arttıracak işleri yapsınlar ama kamu bankalarıyla eşleşecek şekilde getirmeliler. Özel bankalarımız biraz gayret göstermeli. Ziraat, Halk Bank, Eximbank artırımlarda bulunduk. Özel bankaların total içindeki payının aza gitmesi aleyhine bir şey."

"Tek sorunumuz enflasyon"

"Kur korumalı mevduat belli bir noktaya geldi, altın. Altında doyum olursa diğer enstrümanları da devreye sokarız. İhtiyaç olursa enflasyon korumalı sistem yoluna da gireriz. Öğretilmiş şeylerin dışına çıkma zamanının geldiği bir dönemdi. Dönemin zamanın mekanın konjonktürün hepsinin uyumu olması lazım. Tam uyumu yakaladık. Şu andaki tek problem enflasyon, bunun üzerine gideceğiz, halledeceğiz ve yolumuza devam edeceğiz"

Politika faizi hakkında açıklamalar

"Bakın Türkiye'yi bu tür sığ tartışmalardan çıkarmamız lazım. Her enstrüman kendince değerlidir, biz ekonomiyi yönetiyoruz. Ben fabrikanın başındaki insan değilim. Dolayısıyla ifadelerimize dikkat etmek lazım. Sadece Türkiye'de kur ve faiz dışında bir şeylerin olduğunu ifade etmek istiyoruz. Realiteyi konuşmak varken sürekli kur faiz, ne oldu sonu 18.36'ya gidiyor. Peki, hiçbir şekilde kurla ilişkisi olmayan, dövizle ilgisi olmayan insan kura ilişkin olarak fiyat artırır mı? Türkiye'de artırıyor. Bunları bir dünyamızdan çıkaralım. Her enstrümanın kendi alanında kabul edilebilir bir şey olduğunu kabul edelim, yolumuza yürüyelim. Buradan siz başka bir cümle çıkarırsanız ben ne yapabilirim ki."

Kurda "psikoloji" faktörü

"Fed'in şöyle bir özelliği var. Önceden açıklıyor, piyasa satın aldı zaten. Türkiye de satın aldı. Şu an etkisi yok gibi. Kuru etkileyen şey psikoloji, onu da yönettiğimize göre etkisi en az seviyede olur. Bundan sonraki atacağımız adımlarda tersine bir durum olacak. Sıkılaştırma gündeminde Türkiye'ye akış olacağını hep birlikte göreceğiz"

"Enflasyonla nasıl mücadele edeceğimizi biliyoruz"

"Enflasyonla kararlılık devam, onda netiz. Bizim şöyle bir şansımız var, nasıl mücadele edileceğini biliyoruz. 90'lı yıllarda neler yaşadığımızı biliyoruz ve geliştirerek bugünlere geldi. Kuru çözdüğümüzde en büyük sorun alanımızı bir tarafa atmış oluyoruz. Büyüme 5 civarında, hedefimiz o. Enflasyon yıl sonunda 24 üzerinde bir kurgumuz var."

"Nüfusumuz, 20 OECD ülkesine bedel"

"Dengeli büyüyeceğiz, çünkü bizim genç nüfusumuz 13 milyon. Bu 20 OECD ülkesine bedel. Türkiye'ye yurt dışından turist gelişinin yasaklanıp gevşemelerin olduğu dönemde Türkiye'de her yerde canlılık vardı. Yurt dışı ise bomboştu. Bu şunu gösteriyor, yurt içinde iştahlı bir piyasamız var. İhracat endeksinde herhangi bir düşme yok, siparişler devam ediyor. Kapasite kullanımı gayet iyi."

Döviz kuruna müdahale etmiyoruz

"20 Aralık akşamı hiç bir şey yapmadık. İnsanlar gittiler, işi kendileri çözdüler. Sonrasında ufak tefek olmuştur artık müdahale etmiyoruz. Her şey kontrol altında, müdahaleye ihtiyaç yok. Kurdaki sakinliğe alışkın olmadığımız bizi yoruyor."

"Turizm gelirlerinde ciddi bir patlama bekliyoruz"

"Ocak ayında ithalat yükseldi, birkaç sebep vardı. Birincisi enerji fiyatlarının yüksekliği. Aralık ayında kur çok yükseldiği için, ithalat ertelendi. Ocak ayında biraz fazla oldu. Bundan sonraki süreçte dengeye gelir. Turizm gelirlerinde ciddi bir patlama bekliyoruz."

"Yazın turizmle ciddi bir döviz girişi olacak"

"Türkiye turist kabul eden Akdeniz ülkeleri arasında ilk kez 1. oldu. Yazla birlikte gerçekten yaz gelmiş olacak. Bir tarafta yarın açıklayacağımız paketler, Kalkınma Bankası imkanları, TCMB'nin sağlayacağı imkanlarla çok güzel bir yola girdik. Yazın turizmle ciddi bir döviz girişi olacak. Döviz fiyatlarında da neler olacağınızı hep beraber göreceğiz. Son olarak Londra'ya bizim de bir selamımız olacak. Türkiye yeni bir cazibe merkezi haline geldi. Sizi yanıltmayacağız."