Aday listelerinde hangi parti neyi amaçladı?
ORC Araştırma Şirketi Sahibi Mehmet Murat Pösteki, partilerin milletvekili aday listelerinin etkilerini AjansHaber’e yorumladı.
AK Parti, CHP, MHP ve HDP, 1 Kasım seçimleri için belirlenen milletvekili aday listelerini dün Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) sundu. Birçok sürprizin yer aldığı listelerde en az değişiklik CHP’de oldu. AK Parti’nin Doğu illerine yönelik listesi içinse ‘sil baştan’ yorumları yapıldı.
Partilerin listelerindeki temel amaçlarını ve isimlerin etkilerini ORC Araştırma Şirketi Sahibi Mehmet Murat Pösteki, AjansHaber’e değerlendirdi.
CHP’DEN KRİTİK SEÇİM HAMLESİ: MURAT ÖZÇELİK
AK Parti’nin oy potansiyeli fazla olan büyükşehirlerde önemli isimlere yer vermesinin (Örneğin; Ankara-Tuğrul Türkeş, İstanbul-Mehdi Eker) önemli getirileri olacağını dile getiren Pösteki, CHP’de, daha önce HDP’ye oy verdiğini ima eden Murat Özçelik’in aday gösterilmemesinin de kritik bir hamle olduğunu belirtti.
MHP VE HDP’NİN İŞİ DAHA ZOR
MHP açısından isimler konusunda bir değişikliğin 7 Haziran’daki gibi yine gerçekleşmediğini dile getiren Pösteki, HDP açısından da zor bir seçim süreci geçeceğini söyledi.
“AK PARTİ’NİN TEK BAŞINA İKTİDARI HEDEFLEDİĞİNİN GÖSTERGESİ…”
AK Parti 3 dönemlik önemli kişileri tekrar aday yaptı, parti içinde ‘efsane’ diyebileceğimiz isimler tekrar aday oldu. Listelerdeki değişikliklere bakıldığında, özellikle küçük farklarla kaybedilen illere takviyeler ya da sıra kaydırılmaları yapılarak önlem alındığını görüyoruz. Bunun dışında özellikle seçmenin yoğun olarak yaşadığı illerde, İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Diyarbakır gibi illerde seçmenlere hitap edecek, herkesin kendinden bir şeyler bulabileceği isimlerle seçime gidiyor olması AK Parti’nin 1 Kasım seçimlerinde güçlü bir tek başına iktidarı hedeflediğinin göstergesidir.
“AK PARTİ 2002 RUHUNA DÖNDÜ”
Doğu ve Güneydoğu Anadolu listeleri, 7 Haziran’a göre çok çok daha iyidir. Bunun yanı sıra özellikle oy deposu olan büyük şehirlerde çok önemli isimleri aday yapıldı. Ankara’da Tuğrul Türkeş, Cemil Çiçek, Yalçın Akdoğan, Ali Babacan gibi isimler aday yapıldı. İstanbul’da da özellikle Kürt oylarını da alabilecek Kürt adaylar belirlendi. Bunlarda en çok söylenen isim Mehdi Eker. Bu anlamda, AK Parti il bazlı tüm analizlerini yapıp, her bölge ayrı bir strateji belirleyerek, o bölgenin seçmen ve etnik yapısına göre aday belirleme yöntemine gitmiş. 2002’deki ruhuna geri dönmüş diyebiliriz.
“KILIÇDAROĞLU İÇİN 1 KASIM ‘TAMAM MI? DEVAM MI?’ SEÇİMİ”
CHP’ye baktığımızda listelerde birkaç isim dışında değişiklik yok, aynı gidiyor. HDP’ye aleni bir şekilde oy verdiğini açıklayan isimlerin, bunlardan bir tanesi Murat Özçelik, listeden çıkartılmış olması CHP’nin 1 Kasım seçimlerinde HDP’ye giden oyların önünü kesmeyi amaçladığını ve yüksek bir oyu hedeflediğini gösteriyor bize. CHP ile ilgili şunu söyleyebilirim, 1 Kasım seçimleri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘tamam mı, devam mı?’ seçimi olacak. Bu açıdan da önemli. 7 Haziran seçimlerinden önce de bu tür ifadeler vardı ama AK Parti’nin tek başına iktidar olamaması sebebiyle onun üzerine pek gidilemedi ama bu seçim Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘tamam mı, devam mı?’ olacak.
“MHP CİDDİ BİR OY KAYBINA UĞRAR”
MHP’ye baktığımızda parti içindeki popüler, star isimleri yani Meral Akşener, Tuğrul Türkeş, Sinan Oğan gibi isimlerle seçime gitmiyor olması ve 7 Haziran seçimleri sonrası Bahçeli’nin göstermiş olduğu tutum, MHP seçmenin tarafından çok ciddi sorgulanacağını ve MHP’nin ciddi oy kaybına uğrayacağını söyleyebiliriz. Zaten MHP’nin hiç bir zaman adaylarla alakalı konuşulan bir tarafı olmadı, 7 Haziran’da da olmamıştı. Bunun üzerine kalkıp, zaten az popüler olan seçmenin sevdiği ve herkesin takdir ettiği isimler de aday olamayınca şu an işler kötü.
“HÜDA PAR VE HAK-PAR, AK PARTİ’DEN YANA TAVIR ALACAK”
HDP için söylenebilecek çok fazla bir şey yok. Listesini hemen hemen korudu diyebiliriz. 7 Haziran’da aldığı oy ayarında bir oy almayı hedefliyor. Fakat gerek CHP’nin HDP’ye gidecek oyların önünü kesme stratejisi, gerek 7 Haziran sonrası ısınan PKK terörü, AK Parti’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki yaptığı hamleler, bunun yanı sıra yine Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Hüda Par’ın ve Hakpar’ın seçimlere katılmayıp, büyük ölçüde AK Parti’den yana tavır alacağını düşünüyorum. Zaten AK Parti de böyle bir açıklama yaptı. Hüda Par’ın da aynı şekilde davranacağını düşünüyorum. Bunun da AK Parti’ye katkısı olacaktır, oy oranı olarak değil ama 5-6 milletvekillik gibi kritik noktalarda bu oylar devreye girip AK Parti’nin daha iyi bir şekilde çıkacaktır.
“DİĞER PARTİLERE GİDEN OYLAR DÜŞECEK”
7 Haziran’da diğerlerin oyları 4.5 civarındaydı. Bu 4.5’luk oy eriyor sürekli. Bu oyun bir kısmı CHP’ye gidiyor, bir kısmı AK Parti’ye doğru gidiyor. Özellikle BBP ve Saadet Partisi kanadındaki oyların AK Parti’ye geleceğini, küçük sol uç partilerin oylarının CHP’ye kayabileceğini düşünüyorum. Yani o diğer oylarının daha da düşeceğini düşünüyorum. 7 Haziran’da 4.5’tu, şimdi 3.8’e düşmüş. Bazı araştırmalarda 2.5-3 olduğunu görüyoruz. Diğer oylarında 2 puanlık daha bir düşüş olacağını düşünüyorum. Artık seçmen ‘zaten bir hedef yok, oyum boşuna gitmesin’ mantığıyla hareket ediyor. 2 ihtimale bakıyor yani muhafazakar milliyetçi olanlar AK Parti’ye, sol, sosyalist, sosyal demokrat olanlar da CHP’ye yöneliyor.
“AK PARTİ VE CHP GÜÇLENİYOR”
Şu an CHP ve AK Parti açısından işler iyi gidiyor. Hedefler iyi, stratejiler iyi belirlenmiş, adaylar iyi. Ancak MHP ve HDP için aynı bilgileri söyleyemeyiz. Çünkü CHP ve AK Parti’nin güçlenmesi, onların düşüşü anlamına geliyor.
“SEÇİME KATILIM 80’İN ALTINA DÜŞMEZ AMA…”
Katılım oranının yüzde 80-82 bandında kalacağını düşünüyorum. Şöyle bir kitle var, bu kitle de genelde AK Parti’li olmayan bir kitle. Zaten ortalama 85-86 bandında bir katılım oluyor, onun çok az daha düşeceğini düşünüyorum. Seçmen sıkıldı artık, sürekli bir seçim atmosferi var. Katılımın 80’in altına düşeceğini düşünmüyorum ama çok da 85’lerin üzerinde yoğun bir katılım beklenemez.
“AK PARTİ LİSTESİNİN TEMEL ÖZELLİĞİ KİMSENİN AĞZINA MALZEME VERMEYEN BİR LİSTE OLMASI”
Ali Babacan ismi çok konuşuluyordu. Ali Babacan’ın aday olması öncelikle AK Parti teşkilatları, seçmenleri tarafından büyük bir heyecanla karşılandı. Fakat o isimden yola çıkarak bir takım AK Parti’nin içinde sıkıntı olduğunu düşünen bir kesimin de hiç hoşuna gitmedi bu durum. Çünkü Ali Babacan’ın aday olmaması üzerine bir takım planlar kurulacaktı. Şu anda bakıldığında kimseye, muhalefet partisine veya bazı medya kuruluşlarına ağzına hiçbir malzeme vermeyen bir özellikli liste hazırladı. AK Parti’nin hazırladığı liste ben tek başıma iktidar olmak istiyorum listesidir. Bunu da şu anki gidişata göre söylüyorum, başarabileceğine inanıyorum.
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haberlerin tüm hakları AjansHaber’e aittir. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. AjansHaber tarafından üretilen haberlerin kaynak gösterilmeden kullanılması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007 tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum cezai işlem gerektirmektedir.
Yorumlar