Erdoğan'ın Meksika örneğine Arınç'tan 'montaj' yorumu! 'Montaj' başkanlık sistemi olur mu?
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın ‘Montaj başkanlık sistemi olmaz’ açıklaması siyasetin ana tartışma konularından olan ‘başkanlık sistemi’ açısından yeni bir tartışmaya kapı araladı.
Siyaset 7 Haziran seçimlerine odaklanmış durumda. Partilerin aday belirleme sürecinin yaşandığı şu dönemde bir diğer konu da parti seçim bildirgeleri.
Özellikle AK Parti’nin seçim bildirgesinde yer alacak olan ‘başkanlık sistemi’ 7 Haziran 2015 milletvekili seçimlerinin ana tartışma konusu olarak seçim meydanlarında dile getirilecek tartışmalar arasında yer alacak.
ERDOĞAN MEKSİKA’DAN ÖRNEK GÖSTERMİŞTİ
Bu konuyla alakalı olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Latin Amerika ziyareti dönüşünde yaptığı açıklamasında ‘Meksika usulü başkanlık sistemi’ önerisi Türkiye’de de gündeme gelmiş ve tartışılmıştı.
ARINÇ’TAN ‘MONTAJ BAŞKANLIK’ ELEŞTİRİSİ
Meksika usulü başkanlık sistemiyle ilgili olarak dün BBC Türkçe’ye verdiği mülakatta açıklamalarda bulunan Arınç, buna eleştiri getirerek, ‘Üçüncü dünya ülkelerinden, dördüncü dünya ülkelerinden başkanlık sistemini alıp da bir şekilde monte edecek halimiz yok. Montaj usulü başkanlık sistemi olmaz’ dedi.
Peki Başkanlık sistemi konusunda , alıntı bir sistem Türkiye’ye uyar mı? Başkanlık sisteminin dünyadaki örnekleri nasıldır?
Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Birol Akgün, başkanlık sistemindeki bu tartışmayı AjansHaber’e değerlendirdi.
“İNGİLTERE, ABD VE FRANSA DIŞINDAKİ ÜLKELERDE SİSTEMLER TAKLİT”
Klasik demokrasilerden olan İngiltere, ABD, Fransa dışındaki bütün demokratik parlamenter sistemler ve başkanlık sistemlerinin taklit olduğunu dile getiren Akgün, Bu sistemlerin zamanla kendi ülkelerinin siyasi, ekonomik, sosyal şartlarına adapte edildiğini ifade etti.
BAŞKANLIK SİSTEMİ NEDİR?
OSMANLI’NIN İLK ANAYASASI BELÇİKA ÜZERİNDEN YAPILDI
Türkiye’nin kuruluşundan önceki ilk anayasa olan Kanuni Esasi için de aynı şeyin (taklit sistem) geçerli olduğunu ifade eden Prof. Akgün, ‘1876 Anayasası yapılırken Belçika örneği üzerinden yapıldığı söylenir ama yüz yıllık bir geçmişten sonra bugün kendi anayasamızı parlamenter sistem üzerinden inşa ettik’ diye konuştu.
BİROL AKGÜN: TÜRKİYE'DE HİÇBİR ZAMAN PARLAMENTARİZM OLMADI
LATİN AMERİKA ÜLKELERİ SİSTEMİNİ ALDIĞI ABD’DEN AYRIŞIYOR
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın örnek olarak gösterdiği Meksika usulü başkanlık sistemiyle ilgili olarak Latin Amerika üzerinden değerlendirmelerde bulunan Akgün, “Özellikle Latin Amerika ülkeleri bu anlamda ABD’nin başkanlık sistemi üzerinden kendi siyasal sistemlerini inşa ettiler ama bugün baktığımız zaman ABD sisteminden ayrışıyorlar. Neden? Çünkü zamanla toplumsal tecrübeler, siyasal tecrübeler o sistemi kendi ülkelerinin yapısına adapte ediyorlar” dedi. Akgün, ‘montaj başkanlık sistemi’ kelimesinin de teknik olarak doğru olmadığını ifade ederek, ‘Herkes kendi demokrasisini inşa ederken başka ülkelerden öğreniyorlar’ şeklinde konuştu.
“DEMOKRASİNİN KENDİSİ DE BİR İNSANLIK TECRÜBESİDİR”
Ülkelerin başka ülkelerin tecrübe ettiği sistemlerden faydalanmasıyla ilgili olarak konuşan Akgün, “Bunlar evrensel tecrübelerdir, insan tecrübesidir. Demokrasinin kendisi de bir insanlık tecrübesidir. Tabii ki herkes birbirinden faydalanacak. Hata yapmamak için iyi yönleri varsa onlardan faydalanacak veya tarihsel, toplumsal, sosyolojik olarak kendisine uyacak bir sistemi inşa edecek. Ben olaya bu açıdan bakıyorum” değerlendirmesinde bulundu.
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haberlerin tüm hakları AjansHaber’e aittir. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. AjansHaber tarafından üretilen haberlerin kaynak gösterilmeden kullanılması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007 tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum cezai işlem gerektirmektedir.